Hai veces na que penso que non vexo realmente as cousas, que só son capaz de ver as relacións entre as cousas; ou tal vez, se se prefire, só vexo as cousas que, segundo as percibes, pensas en algo distinto. Como se unha determinada imaxe (soe ser un impulso visual) abrise a porta a outra imaxe que se superpón coa primeira e que deixa paso franco a un proceso imaxinativo, ou inferencial, completamente á parte.

Teño unha teoría ao respecto. A ver, igual non é unha teoría, tal vez sexa unha simple especulación lúdica, pero satisfai plenamente a miña necesidade de sentido. E con iso chega, supoño. De súpeto, encóntrome pensando en algo que non ten que ver co que está acontecendo ao meu redor, pero que nace dalgún estímulo concreto do meu entorno. Moitas veces lévame lonxe, noutras quédase nunha simple nota de voz no teléfono, que transcribo metódicamente, pero que, na maior parte das ocasións, nunca chega a desenvolverse. De feito, cando volvo sobre algunha deses fíos de pensamento, ás máis das veces encóntroos ermos, sen capacidade de producir nada, de ir máis aló na súa potencialidade de reconstituír un acontecemento. Queda de manifesto que o relato dun suceso é algo moi diferente do propio suceso, e que o estado de cousas que produciu esa primeira experiencia de sentido non pode ser convocado, con demasiada frecuencia, a través das trazas escritas que deixamos dela.

Hoxe anticípome. Hoxe houbo unha nota de voz¹ mentres camiñaba cara a parada do autobús, pero aquí estou: escribindo. Non é algo relevante, pero paréceme representativo do proceso. Estas liñas pretenden deixar constancia do que aconteceu e, a un tempo, ilustrar o propósito deste artigo.

Baixaba por unha rúa do que poderíamos chamar “un barrio periférico da cidade”, e vin no chan o que me pareceu unha moeda. Recollina e resultou ser unha peza redonda de fieltro cun pequeno oco no medio, máis ou menos do grosor dunha moeda de dous céntimos². Uns metros, poucos, máis adiante, había unha papeleira, e pensei, literalmente, que ese pequeno residuo había acabar no circuíto do lixo. Estrañamente, tiven unha impresión de limpeza, como se estivese a contribuír a unha causa ecolóxica. Era completamente patético, pero sucedeu así. Achegueime á papeleira aínda crendo iso, cunha convicción realmente desconcertante, e cando o ía deixar caer, quedou medio pegado no meu dedo e caeu fóra da papeleira. Pareime e volvín atrás, porque fixera o xesto dentro do meu movemento contínuo cara a parada, e mirei por ver se o encontraba. Non dei con el; había moita herba alta arredor da papeleira, e non me parei máis³. Nese momento, xa marchando, sentinme, nun principio, culpable, por non dedicarlle máis tempo a encontralo. Xúrovos que foi como se estivese a cometer un delito ambiental. Despois dun razoable “pero ti estás parvo?” mental, dei en pensar que había algo raro na maneira en que se sucederan os feitos. Era estraña a forma de pegarse ao meu dedo, de tan inesperada que foi, e tal e como se inscribiu ese fracaso na secuencia de pensamentos. Pasei dunha ridícula medalla á ecoloxía autoimposta, a un xuízo e condena por destruír a, xa de por si destruída, paisaxe viva da vila. Cunha certa, anque efémera, carga de culpabilidade que seguiu, en cuestión de segundos, a esa primeira satisfacción polo traballo ben feito.

Resulta doado ver nestas casualidades algunha forma de causalidade. Algunha forza descoñecida que obra en configurar a realidade, e que, por algunha razón, se manifestou nese momento, reaccionou fronte á miña iniciativa primeira con sentido do humor; para poñerme no meu sitio, en definitiva. Non obstante, teño que agradecerlle ese carrusel de experiencias tan vívidas; mellor iso, que nada, non é? Mellor imaxinación absurda, que nada.

1. que borrarei xusto despois de rematar de escribir isto ↩︎
2. pensándoo ben, creo que cando me agachei xa sabía que non era unha moeda, pero a pesares de todo recollina; si, lembro agora unha pausa que me fai pensar que eu xa sabía que era outra cousa; aínda así, ignorei esa sensación e continuei o proceso, coma se eu non estivese decidindo facelo. Xa se intúe aquí o perigo desa impresión de determinismo ↩︎
3. non fose ser que, por riba, perdese o autobús ↩︎